یادگیری مهارت‌های اجتماعی بخش کلیدی رشد کودک است. مهارت‌های اجتماعی خوب به بچه‌ها این امکان را می‌دهد که با دیگران تعامل مثبت داشته باشند و نیازها، خواسته‌ها و احساسات خود را به‌طور مؤثر بیان کنند. به علاوه، مزایای مهارت‌های اجتماعی قوی بسیار فراتر از روابط اجتماعی و پذیرش است. برای مثال، یک مطالعه نشان داد که مهارت‌های اجتماعی خوب ممکن است استرس را در کودکانی که در مهدکودک هستند کاهش دهد. مهارت‌های اجتماعی با رشد کودکان نیاز به اصلاح مداوم دارند. آنها چیزی نیستند که یک کودک دارد یا ندارد. این مهارت‌ها با افزایش سن به رشد خود ادامه می‌دهند و با تلاش و تمرین می‌توان آنها را آموخت و تقویت کرد. برخی از مهارت‌های اجتماعی کاملاً پیچیده هستند – مانند درک این موضوع که وقتی دوستی مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرد، قاطعیت مهم است یا وقتی با تصمیم داور موافق نیستید، سکوت کنید. به دنبال لحظات قابل آموزش باشید تا بتوانید به فرزندانتان کمک کنید تا بهتر عمل کنند. در مورد هفت مهارت اجتماعی مهم برای کودکان و نحوه آموزش آنها بیشتر بدانید.
فواید مهارت‌های اجتماعی
مهارت‌های اجتماعی، طیف وسیعی از مزایا را به کودکان می‌دهد. آنها با موفقیت بیشتر در مدرسه و روابط بهتر با همسالان مرتبط هستند. محققان دانشگاه دوک و پن استیت دریافتند کودکانی که در سن پنج سالگی در اشتراک‌گذاری، گوش دادن، همکاری و پیروی از قوانین بهتر عمل می‌کنند، بیشتر به دانشگاه می‌روند. همچنین احتمال بیشتری دارد که تا سن ۲۵ سالگی به صورت تمام وقت مشغول به کار شوند. تقویت مهارت‌های اجتماعی همچنین می‌تواند به بچه‌ها کمک کند آینده روشن‌تری داشته باشند. طبق یک مطالعه منتشر شده در مجله آمریکایی سلامت عمومی، مهارت‌های اجتماعی و عاطفی کودک در مهدکودک ممکن است بزرگترین پیش بینی کننده موفقیت در بزرگسالی باشد. کودکانی که فاقد مهارت‌های اجتماعی و عاطفی هستند، بیشتر به کمک‌های عمومی وابسته می‌شوند، مشکلات قانونی را تجربه می‌کنند، مسائل مربوط به عادات خطرناک و مشکلات روابط را تجربه می‌کنند.
دوستی‌های قوی‌تر
بچه‌هایی که مهارت‌های اجتماعی قوی دارند و می‌توانند به خوبی با همسالانشان کنار بیایند، احتمالاً راحت‌تر دوست پیدا می‌کنند. تحقیقات نشان می‌دهد که دوستی‌های دوران کودکی برای سلامت روان بچه‌ها مفید است. دوستی‌ها همچنین به کودکان فرصت‌هایی می‌دهد تا مهارت‌های اجتماعی پیشرفته‌تری مانند حل مسئله و حل تعارض را تمرین کنند.
کاهش استرس
نداشتن مهارت‌های اجتماعی برای تعامل با دیگران نیز احتمالاً باعث ایجاد استرس می‌شود. به عنوان مثال، دوری از خانواده باعث ایجاد استرس در کودکان می‌شود. هنگامی که آنها قادر به برقراری ارتباط موثر با دیگران نباشند، دچار استرس می‌شوند. محققان دریافته‌اند که کودکان پس از یادگیری مهارت‌های اجتماعی جدید، کاهش کورتیزول، هورمونی که در موقعیت‌های استرس‌زا ترشح می‌شود، را تجربه می‌کنند. خبر خوب این است که می‌توان مهارت‌های اجتماعی را به کودکان آموزش داد. هرگز زود نیست که به بچه‌ها نشان دهیم چگونه با دیگران کنار بیایند. و برای تقویت مهارت‌های آنها نیز هرگز دیر نیست. برای شروع، از ابتدایی‌ترین مهارت‌های اجتماعی شروع کنید و به مرور زمان بر روی مهارت‌های فرزندتان کار کنید.
مهارت اشتراک گذاری
تمایل به، اشتراک گذاشتن یک میان وعده یا یک اسباب بازی می‌تواند کمک زیادی به بچه‌ها در پیدا کردن و حفظ دوستان کند. طبق مطالعه ای که در Psychological Science منتشر شده است، کودکان در سن ۲ سالگی ممکن است تمایل به، اشتراک گذاری با دیگران از خود نشان دهند، اما معمولاً تنها زمانی که منابع آنها فراوان باشد. با این حال، کودکان بین ۳ تا ۶ سال اغلب وقتی صحبت از به اشتراک گذاشتن منابعی است که هزینه دارد، خودخواه هستند. بچه‌ها ممکن است تمایلی برای اشتراک گذاری نیمی از کلوچه‌های خود با یک دوست نداشته باشند، زیرا به این معنی است که کمتر لذت خواهند برد. اما همین کودکان ممکن است به راحتی اسباب بازی‌هایی را با هم به اشتراک بگذارند که دیگر علاقه‌ای به بازی با آن نداشته باشند. در سن ۷ تا ۸ سالگی، بچه‌ها بیشتر به عدالت اهمیت می‌دهند و تمایل بیشتری برای اشتراک گذاری دارند. بچه‌هایی که احساس خوبی نسبت به خودشان دارند، معمولاً بیشتر به اشتراک می‌گذارند و اشتراک‌گذاری به آنها کمک می‌کند تا احساس خوبی نسبت به خودشان داشته باشند. آموزش اشتراک‌گذاری به کودکان ممکن است به افزایش عزت نفس آنها کمک کند.
چگونه مهارت اشتراک گذاری را با کودک تمرین کنیم؟
در حالی که معمولاً ایده خوبی نیست که فرزندتان را مجبور به اشتراک گذاری کنید، می‌توانید مرتباً وقتی آن را می‌بینید اشتراک گذاری اشاره کنید. فرزندتان را به خاطر اشتراک‌گذاری تحسین کنید و توجه داشته باشید که چه احساسی در دیگران ایجاد می‌کند. چیزی شبیه این بگویید: «شما انتخاب کردید که میان وعده خود را با خواهرتان تقسیم کنید. شرط می‌بندم از این بابت احساس خوشحالی می‌کند. این کار خوبی است.»
مهارت همکاری
همکاری به معنای همکاری برای دستیابی به یک هدف مشترک است. بچه‌هایی که همکاری می‌کنند وقتی دیگران درخواست کمک می‌کنند احترام می‌گذارند. آنها همچنین مشارکت و کمک می‌کنند. مهارت‌های همکاری خوب برای موفقیت در یک جامعه ضروری است. کودک شما باید در زمین بازی و همچنین در کلاس با همکلاسی‌های خود همکاری کند. همکاری به عنوان یک بزرگسال نیز مهم است. در حدود ۲ الی ۳ سالگی، کودکان خردسال می‌توانند با همسالان خود بر روی یک هدف مشترک کار کنند. برای کودکان، همکاری ممکن است شامل هر چیزی باشد، از ساختن یک برج اسباب‌بازی با هم تا انجام یک بازی که نیاز به مشارکت همه دارد. بخشی از همکاری همچنین به این معنی است که وقتی همه چیز بر وفق مراد نیست یاد بگیرید که یک همراه خوب باشید. بچه‌ها یاد می‌گیرند که جشن گرفتن موفقیت یک نفر دیگر از ارزش آنها نمی‌کاهد. وقتی صحبت از همکاری و همکاری به میان می‌آید، برخی از بچه‌ها ممکن است در موقعیت رهبری قرار بگیرند در حالی که برخی دیگر از پیروی از دستورالعمل‌ها احساس راحتی بیشتری خواهند کرد. در هر صورت، همکاری یک فرصت عالی برای بچه‌ها است تا بیشتر در مورد خودشان و نحوه عملکردشان در یک گروه بیاموزند.
چگونه همکاری را با کودکان تمرین کنیم؟
در مورد اهمیت کار تیمی و اینکه چگونه وقتی همه وارد میدان می‌شوند، کارها بهتر پیش می‌رود، توضیح دهید. فرصت‌هایی را برای همه خانواده ایجاد کنید تا با هم کار کنند، مانند تهیه یک وعده غذایی یا انجام کارهای خانه، و بر اهمیت همکاری تأکید کنید.
مهارت گوش دادن موثر در کودکان
گوش دادن فقط به معنای ساکت ماندن نیست، بلکه به این معناست که واقعاً آنچه را که دیگران می‌گویند دریافت کنید. گوش دادن نیز جزء حیاتی ارتباط سالم است. به هر حال، بسیاری از یادگیری در مدرسه به توانایی کودک در گوش دادن به آنچه معلم می‌گوید بستگی دارد. با پیشرفت تحصیلی فرزندتان، جذب مطالب، یادداشت‌برداری و تفکر در مورد آنچه گفته می‌شود، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. دادن فرصت‌های فراوان به فرزندتان برای تمرین گوش دادن می‌تواند این مهارت را تقویت کند. گوش دادن نیز بخش مهمی از توسعه همدلی است. کودک نمی‌تواند بدون گوش دادن و درک آنچه که طرف مقابل می‌گوید، دلسوزی نشان دهد یا از دیگران حمایت کند. ضروری است که فرزند شما با مهارت نحوه گوش دادن به صحبت‌های رئیس، یک شریک عاشقانه و دوستان بزرگ شود. این مهارت ممکن است نیاز به مهارت‌هایی برای تسلط در عصر دستگاه‌های دیجیتال داشته باشد. از سنین پایین به فرزندان خود تاکید داشته باشید که گوشی‌های هوشمند و سایر دستگاه‌ها نباید در هنگام مکالمه با دیگران، موجب حواس‌پرتی آنها شود.
چگونه مهارت گوش کردن موثر را با کودکان تمرین کنیم؟
وقتی برای فرزندانتان کتاب می‌خوانید، به‌طور دوره‌ای توقف کنید و از آنها بخواهید در مورد آنچه می‌خوانید به شما بگویند. مکث کنید و بگویید: «به من بگو تا به حال از داستان چه چیزی یادت ماند.» به آنها کمک کنید تا شکاف‌هایی را که از دست داده اند پر کنند و آنها را تشویق کنید تا همچنان که ادامه می‌دهید، به گوش دادن ادامه دهند. به آنها اجازه ندهید وقتی صحبت می‌کنند حرف دیگران را قطع کنند.
مهارت دنبال کردن دستورالعمل‌ها در کودکان
کودکانی که برای پیروی از دستورالعمل‌ها تلاش می‌کنند، احتمالاً عواقب مختلفی را تجربه می‌کنند. از اینکه باید تکالیف خود را از نو انجام دهند تا اینکه به دلیل رفتار نادرست دچار مشکل شوند، پیروی نکردن دستورالعمل‌ها می‌تواند مشکل بزرگی باشد. چه به فرزندان خود دستور دهید که اتاق‌هایشان را تمیز کنند یا به آنها بگویید چگونه مهارت‌های فوتبال خود را بهبود بخشند، مهم است که بچه‌ها بتوانند جهت را انتخاب کنند و دستورالعمل‌ها را دنبال کنند. با این حال، قبل از اینکه بتوانید از فرزندتان انتظار داشته باشید که در پیروی از دستورالعمل‌ها خوب عمل کند، ضروری است که در ارائه دستورالعمل‌ها مهارت کافی داشته باشید. برای دادن مسیرهای خوب و اجتناب از اشتباهات رایج، این استراتژی ها را دنبال کنید.
هر بار یک جهت به یک کودک خردسال بدهید. به جای گفتن «کفش‌هایتان را بردارید، کتاب‌هایتان را کنار بگذارید و دست‌هایتان را بشویید»، صبر کنید تا کفش‌ها برداشته شوند و دستور بعدی را بدهید.
از بیان مسیرهای خود به صورت سوالی خودداری کنید. پرسیدن، “اکنون اسباب بازی‌های خود را برمی‌دارید؟” به این معنی است که فرزندان شما این گزینه را دارند که نه بگویند. هنگامی که به فرزندان خود دستور دادید، از آنها بخواهید آنچه را که گفتید تکرار کنند. بپرسید: “حالا قرار است چه کار کنید؟” و منتظر بمانید تا آنچه را که از شما شنیده اند توضیح دهند. به یاد داشته باشید که اشتباهات طبیعی هستند. طبیعی است که بچه‌های کوچک حواسشان پرت شود، رفتار تکانشی داشته باشند یا فراموش کنند که قرار است چه کاری انجام دهند. به هر اشتباه به عنوان فرصتی برای کمک به آنها در تقویت مهارت‌های خود نگاه کنید.
چگونه مهارت پیروی از دستورالعمل را با کودکان تمرین کنیم؟
با گفتن جملاتی مانند: «ممنون که اولین باری که به شما گفتم، تلویزیون را خاموش کردید، فرزندتان را به خاطر پیروی از دستورالعمل‌ها تحسین کنید.»
اگر فرزندان شما در پیروی از دستورالعمل‌ها مشکل دارند، به آنها فرصت دهید تا دستورات ساده را تمرین کنند. جملاتی مانند «لطفاً آن کتاب را به من بدهید» بگویید و سپس برای دنبال کردن دستورالعمل‌ها فوراً تحسین کنید.
مهارت احترام به فضای شخصی
برخی از بچه‌ها از فاصله نزدیک صحبت می‌کنند. یا بدون هیچ تصوری به دامان آشنایان می‌خزند که باعث ناراحتی آنها می‌شود. این مهم است که به بچه‌ها یاد بدهیم چگونه به فضای شخصی دیگران احترام بگذارند. قوانینی در خانه ایجاد کنید که کودکان را تشویق کند به فضای شخصی دیگران احترام بگذارند. «درهای بسته را بزنید» و «دست‌هایتان را برای خودتان نگه دارید»، تنها چند نمونه هستند. اگر کودک شما چیزهایی را از دست دیگران بیرون می‌کشد یا وقتی بی‌صبر است هل می‌دهد، عواقب آن را مشخص کنید. اگر کودک شما هنگام صحبت کردن خیلی نزدیک به مردم می‌ایستد، از آن به عنوان یک لحظه آموزش استفاده کنید. فرزندتان را کنار بکشید و در مورد مسائل مربوط به فضای شخصی به او آموزش دهید. همانطور که آنها بزرگتر می‌شوند، می‌توانید با آنها در مورد مفهوم مرزها صحبت کنید – هم آنها را برای خود تعیین کنید و هم به مرزهای دیگران احترام بگذارید.
چگونه احترام به فضای شخصی را با کودکان تمرین کنیم؟
به فرزندان خود بیاموزید که هنگام صحبت به اندازه یک بازو از دیگران بایستند. وقتی در صف ایستاده‌اند، در مورد نزدیک بودن به فرد مقابل صحبت کنید و به آنها یادآوری کنید که دست‌هایشان را برای خودشان نگه دارند. شما ممکن است سناریوهای مختلفی را برای کمک به کودکان در تمرین فضای شخصی مناسب بازی کنید.
مهارت ایجاد تماس چشمی
ارتباط چشمی خوب بخش مهمی از ارتباطات است. برخی از بچه‌ها برای نگاه کردن به فردی که با او صحبت می‌کنند تلاش می‌کنند. اگر کودک شما خجالتی است و ترجیح می‌دهد به زمین خیره شود یا وقتی غرق در فعالیت دیگری است به بالا نگاه نمی‌کند، بر اهمیت ارتباط چشمی خوب تأکید کنید. اگر کودک شما با تماس چشمی مشکل دارد، پس از این واقعیت یادآوری‌های سریع ارائه دهید. با صدای ملایمی بپرسید: “وقتی کسی با شما صحبت می‌کند چشمان شما به کجا باید برود؟” شما نمی‌خواهید یک کودک خجالتی را دچار اضطراب اضافی کنید. و هنگامی که فرزندتان یادش می‌افتد در هنگام صحبت کردن به مردم نگاه کند، تحسین کنید.
چگونه ارتباط چشمی را با کودکان تمرین کنیم؟
در نظر داشته باشید که به کودک خود نشان دهید که چه احساسی از برقراری مکالمه با فردی که ارتباط چشمی برقرار نمی‌کند، ایجاد می‌شود. از آنها بخواهید در حالی که شما به زمین خیره می‌شوید یا چشمان خود را می‌بندید یا به همه جا نگاه می‌کنید، داستانی را برای شما تعریف کنند. از آنها دعوت کنید تا داستان دیگری تعریف کنند و در حین صحبت کردن، ارتباط چشمی مناسبی برقرار کنند. در مورد احساس هر سناریو بحث کنید.
استفاده از آداب گفتن لطفا و تشکر
استفاده از آداب و رسوم خوب نیز می‌تواند کمک زیادی به کودک شما برای جلب توجه به دلایل درست کند. معلمان، والدین دیگر و سایر بچه‌ها به یک کودک خوش اخلاق احترام می‌گذارند. البته، آموزش آداب ممکن است گاهی اوقات مانند یک نبرد سخت به نظر برسد. از آروغ زدن با صدای بلند پشت میز گرفته تا ناسپاسی کردن، همه بچه‌ها گاهی اوقات اجازه می‌دهند رفتارشان از پنجره بیرون برود. با این حال، برای بچه‌ها مهم است که بدانند چگونه مودب و محترمانه رفتار کنند – به خصوص وقتی در خانه دیگران یا در مدرسه هستند.
چگونه آداب اجتماعی را با کودکان تمرین کنیم؟
با اخلاق خود الگوی خوبی باشید. این بدان معناست که به طور منظم به فرزندتان بگویید: «نه، متشکرم» و «بله، لطفا». هنگام تعامل با افراد دیگر حتماً از آداب خود استفاده کنید. زمانی که فرزندانتان رفتارهای آداب و رسوم را فراموش می‌کنند، یادآوری کنید و وقتی متوجه رفتارهای مؤدبانه شدید آنها را تحسین کنید.
کودکان مبتلا به مشکلات سلامت روان مانند اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) یا اوتیسم ممکن است از نظر اجتماعی عقب باشند. یک پزشک می‌تواند کودکان را ارزیابی کند و تعیین کند که آیا برای بهبود مهارت‌های اجتماعی به اقدامات جدی نیاز است یا خیر.
بدون دیدگاه