فریما ایجادی
چگونه با ۱۰ قدم کلاس جذاب تری داشته باشیم؟! "استراتژی های آموزشی برای جذابیت بیشتر کلاس"
همه ما که به نحوی با آموزش کودک سر و کار داریم مهمترین دغدغه مان جلب توجه کودکان و توجه خوب آن ها در طول زمان آموزش به مربی شان است. در مقاله زیر که در ۱۶ آگوست ۲۰۱۹ در سایت کمپانی تفکر توسط ژانل کاکس نوشته شده، ۱۰ روش تجربه شده توسط مربیان ومعلمان سراسر جهان معرفی شده است. ژانل کاکس، کارشناس ارشد آموزش برای کودکان با نیازهای ویژه و کودکان دو زبانه است. او بیش از ۱۵ سال سابقه تدریس آنلاین و حضوری دارد. شایان توجه است راه هایی که او معرفی می کند در سنین ابتدایی بیشتر کارآمد است اما می توان با تغییراتی آن ها را برای گروه پیش از دبستان و حتی گروه های زیر سه سال به کار بست.
تا به حال شده است که در میان تدریس خود در کلاس، یک دفعه نگاهی به دانش آموزان بیندازید و متوجه شوید در هپروت به سر می برند؟ دقیقا زمانی که فکر می کنید یک طرح درس بی نقص یا یک فعالیت سرگرم کننده ی عالی طراحی کرده اید، ممکن است متوجه شوید که دانش آموزان شما هخیچ توجهی ندارند و منتظر زنگ تفریح هستند. با این حال یافتن راه هایی برای جذاب کردن کلاس بسیار حایز اهمیت است. چرا که دانش آموزان شما اطلاعاتی را که شما درس می دهید، می توانند بهتر درک کنند.
دهه ها است مربیان، استراتژی های آموزشی جدید و مختلفی برای جلب توجه و گوش به زنگ بودن دانش آموزان خود استفاده می کنند. هر چند که بعضی از استراتژی ها شکست می خورند اما برخی تا حدودی کارآمد به نظر می رسند.
۱۰ روش جذاب کردن کلاس را که توسط معلمان کارآمد کشف شده است جمع آوری کرده ایم تا دانش آموزان شما در تمام طول کلاس سرحال و هیجان زده باشند:
۱- در طرح کلاس های خود، رمز و راز بگذارید و آنها را اسرار آمیز جلوه دهید.
هنگامی که دانش آموزان نمی دانند که چه چیزی در انتظار آنها در سر کلاس درس است، فرآیند یادگیری برایشان خیلی جذاب خواهد بود. سعی کنید در طرح درس های خود شگفتی، هیجان و رمز و راز داشته باشید. وقتی قرار است درس جدیدی را شروع کنید، هر روز تا قبل از روز موعود تدریس، یک نشانه به بچه ها بدهید. این روش سرگرم کننده برای رمز آلود کردن درس است و شما متوجه خواهید شد که تا چه حد دانش آموزان شما واقعا مشتاق کشف درس جدید هستند. یا مثلا وسایل طرح درس های کلاس را به راحتی در اختیار بچه ها قرار ندهید. می توانید در کلاس پنهان کنید، یک مسیر طراحی کنید و هر تکه از وسایل را در جایی از این مسیر بگذارید یا حتی بازی نقش گنج داشته باشد. هنگمی که بچه ها در پی کشف وسایل هستند انگیزه بیشتری برای توجه به آموزش اصلی پیدا می کنند
۲- از وسایل و مواد تکراری در طرح درس ها استفاده نکنید.
مرور و تکرار وسایل آموزشی مهم ومفید است اما تکرار جزء به جزء نتیجه عکس دارد و منجر به از بین رفتن جذابیت اولیه می شود. دفعه بعدی که مجبور بودید این مواد را تکرار کنید سعی کنید یک خلاصه بازی از آنچه دفعه قبل با این مواد داشته اید، انجام دهید. با این تفاوت که این بار یک مسیر آموزشی متفاوت از دفعه قبل دارید. به عنوان مثال از استراتژی “۱-۲-۳” استفاده کنید. به این صورت که بچه ها یک مثلث می کشند و در قاعده آن سه نکته ای را که یاد گرفته اند می نویسیم. سپس دو نکته ای را که برایشان خیلی جالب و هیجان انگیز بود می نویسند و در نهایت در راس مثلث یک سوالی که هنوز برای کودک باقی است می نویسند. برای بچه های کوچکتر، مربی می تواند این کار را انجام داده یا حتی عکس بچسباند. همچنین در کلاس های گروهی می توان این استراتژی را گسترده کرد. به عنوان مثال به جای سه نکته جالب، از همه بچه ها بخواهیم نکته ای را که فرا گرفته اند، بگویند و آنهایی را که تکراری نبود یادداشت کنیم.
۳- بازی های کلاسی
خواه پنج ساله باشید یا بیست و پنج ساله، بازی کردن برای شما جذاب و سرگرم کننده خواهد بود. بازی ها بهترین راه برای جذابیت طرح درس ها هستند. اگر قرار است بچه ها دیکته کلمات را یاد بگیرند می توانید مسابقه زنبور دیکته بگذارید. به این صورت که شرکت کنندگان در بازی در صورت هجی کردن غلط از مسابقه حذف می شوند. یا مثلا وقتی دانش آموز باید ریاضی یاد بگیرند مسابقه زنبور ریاضی داشته باشید ام این بار با مسایل ریاضی، بازی ها آموزش را جذاب می کنند. همچنین بازی ها یکی از نسخه های مورد نیاز برای کودکان شاد هستند. این دو بازی که در اینجا به آن اشاره شد مانند بازی هوپ است که یک نفر در صورت فراموشی و تلفظ اشتباه از مسابقه حذف می شود. برای بچه های کوچکتر می توان از بازی هایی که ریتم و آهنگ تکراری یا به اصطلاح “وزن عروضی” دارند، استفاده کرد. حافظه ی کودکان به ریتم های تکراری حساسیت بیشتری دارند و با توجه به مدار مغزی که در ساختار مغز کودک شکل می گیرد سریع تر در ذهنشان ثبت می شود.
۴- به کودکتان حق انتخاب دهید.
یکی از استرا تژی هایی که معلمان کارآمد به کار می گیرند این است که به دانش آموزان در کلاس حق انتخاب می دهند تا آنها بتوانند تصمیم های شخصی خود را در حین آموزش بگیرند. البته لازم به ذکر است که این حق انتخاب ها در چهارچوب آموزشی کلاس است. انتخاب، یک محرک بسیار قوی است چرا که به تقویت کنجکاوی و استقلال دانش آموزان کمک می کند. دفعه بعدی که طرح درس می نویسید سعی کنید جدول انتخاب بسازید. مثلا می توانید جدول X،O بسازید و ۹ وظیفه برای بچه ها تعریف کنید و هر دانش آموز موظف است که ۳ وظیفه در یک ردیف را انجام دهد.
۵- تکنولوژی
تکنولوژی یکی از بهترین راه ها برای جذابیت آموزش است. بچه ها عاشق وسایل الکترونیک هستند. پس سعی کنید در برنامه ریزی کلی آموزشی خود از آن استفاده کنید. به جای آنکه در جلوی کلاس بایستید و سخنرانی کنید، سعی کنید تا از یک تخته الکترونیک هوشمند که می توان به صورت تعاملی با آن ارتباط برقرار کرد یا دیتا پروژکتور یا لپ تاپ یا تبلت استفاده کنید.
همچنین می توانید از طریق یک ویدیو کنفرانس به یک کلاس در یک شهر یا کشور دیگر وصل شوید و فعالیت های آموزشی خود را گسترش دهید. از تکنولوژی در مسیرهای مختلف و متفاوت استفاده کنید تا شاهد افزایش چشم گیر سطح میزان جذابیت کلاس خود باشید.
۶- موقع تدریس خیلی جدی نباشید.
معلم تاثیرگذار بودن شغلی بسیار مهم است. ام این به آن معنی نیست که تمام مدت باید خیلی جدی در کلاس بایستید. سعی کنید کمی انعطاف پذیر باشید و به این نکته توجه کنید که دانش آموزان شما ممکن است روش های یادگیری متفاوت از شما داشته باشند. مساله ای ندارد اگر کمی قهقهه بزنید و کمی سرگرمی داشته باشید. متوجه خواهید شد که وقتی آرام تر باشید، دانش آموزانتان بیشتر دقت می کنند.
۷- طرح درس های تعاملی داشته باشید.
در کلاس سنتی معلم جلوی کلاس می ایستد و سخنرانی می کند و دانش آموزان نیز در همان حال که گوش می دهند، جزوه می نویسند. متاسفانه این روش اصلا برای جلب توجه دانش آموزان جذاب نیست. آموزش را از طریق درس های عملی که پله پله آنان را در فرآیند تدریس درگیر می کند، تعاملی کنید. می توانید از فعالیت های آموزشی همکاری نظیر جورچین ها استفاده کنید که در طی آن هر دانش آموز مسئول قسمت خودش در گروه است. به این صورت که به گروه های مختلف تقسیم می شوند و با نظارت معلم به بحث و تبادل نظر می پردازند تا به نتیجه آموزشی مورد نظر برسند. در گروه های سنی کوچک تر می توان از طریق ساخت کاردستی تعاملی با یکدیگر به شناخت محیط و … پرداخت. یا از آزمایش های علمی و عملی استفاده کنید. وقتی شما طرح درس های تعاملی داشته باشید و دانش آموزان خود را در درس درگیر کنید، کلاس جذاب تری خواهید داشت.
۸- از موادی که در زندگی دانش آموزان است، استفاده کنید.
سعی کنید با دنیای واقعی که دانش آموزان در آن زندگی می کنند، ارتباط داشته باشید. این ارتباط باعث می شود که بهتر لزوم یادگیری این موارد آموزشی را بفهمند. اگر مدام می پرسند که چرا باید این را یاد بگیریم و شما با لفظ چون که پاسخ می دهید، مطمئن باشید به زودی اعتبار خود را از دست می دهید. به جای آن سعی کنید به آنها پاسخ های واقعی بدهید. مثل این که: “شما در مورد پول یاد می گیرید زیرا در دنیای واقعی شما نیاز دارید تا بدانید چگونه غذا بخرید و قبض ها را پرداخت کنید”. وقتی یک جواب مشخص و کاربردی می دهید، به آنها کمک می کنید تا بین آنچه در کلاس یاد می گیرند و چگونگی استفاده از این اطلاعات در آینده، ارتباط برقرار کنند.
۹- کلاس معکوس
کلاس های معکوس از سال ۲۰۱۲ که این اصطلاح به صورت گسترده در دنیای آموزشی مورد استفاده قرار گرفت. مورد توجه همگان واقع شد. این موضوع وقتی که برای اولین بار بیان شد و دانش آموزان می توانستند در خانه بمانند و اطلاعات جدید را دریافت کرده و سپس زمانی که به کلاس می آیند وقت خود را صرف بحث های مهم فکری و تقویت مفاهیم بکنند، ایده بسیار نابی بود. بسیاری از معلمان این روش را استفاده می کنند و نتایج مثبتی هم به دست آورده اند. دانش آموزان در کلاس معکوس می توانند با سرعت شخصی خود پیش رفته و با هم کلاسی های خود ارتباط تعاملی تر و نتیجه بخش تری را در کلاس برقرار کنند. این گونه آموزش برای هر کس متمایز شده و متناسب با محتوا و هر دانش آموز گردیده و از این جهت بسیار حایز اهمیت است.
۱۰- ذهنت را فرا ببر
طرح درس ها نباید شامل روندهای تکراری نظیر کاربرگ ها یا سخنرانی هایی باشند که در طی آن دانش آموزان موظف هستند بنشینند و جزوه بردارند. سعی کنید ذهن تان را فراتر ببرید و از زاویه دیگری نگاه کرده و یک طرح درس که کاملا متفاوت از شرایط عادی است، طراحی کنید. یک سخنران مهمان دعوت کنید یا اردو بروید یا کلاس خود را در محیط بیرون برگزار کنید. وقتی یک چیز جدید و متفاوت را تجربه می کنید، بهترین موقعیت است که دانش آموزانتان واکنش مثبتی نشان دهند. وقتی طرح درس می نویسید سعی کنید با یک معلم دیگر هم همکاری کنید یا دانش آموزان خود را به مزرعه یا طبیعت مجازی ببرید. بهترین روش آموزشی، روشی است که دانش آموزان با آنچه یاد می گیرند، درگیر شده یا تعامل کنند. وقتی مواد آموزشی را از راه های مختلف در اختیار کودکان می گذارید، کلاس برای آنها بسیار جذاب تر خواهد بود.
بدون دیدگاه